تحریر نو - در قالب شبکه‌ای از پروژه‌ها در راه اعتلای علوم انسانی گام برداشته‌ایم

در قالب شبکه‌ای از پروژه‌ها در راه اعتلای علوم انسانی گام برداشته‌ایم

سرپرست پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: در قالب طرح جامع علوم انسانی اقدام به اجرای ۱۰۰ پروژه در حوزه‌ی علوم انسانی کرده‌ایم و با اجرای این پروژه‌ها شبکه‌ای از پروژه‌ها را در راستای اعتلای علوم انسانی کشور ایجاد کرده‌ایم.

به گزارش خبرنگار تحریرنو، نشست خبری پنجاهمین سالگرد تاسیس پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی صبح امروز دوشنبه ۱۴ دی‌ماه ۹۴ با حضور دکتر حسینعلی قبادی، سرپرست پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و اصحاب رسانه‌ی در سالن کنفرانس پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

دراین نشست خبری دکتر حسینعلی قبادی، سرپرست پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به نیم‌قرن فعالیت‌های علمی پژوهش‌گران حوزه‌ی علوم انسانی اظهار داشت: این پژوهش‌گاه شامل ۱۲ موسسه‌ی پژوهشی در حوزه‌ی علوم انسانی بوده که در سال ۱۳۶۰ با ادغام آن‌ها از سوی وزارت علوم به‌عنوان پژوهش‌گاه علوم انسانی فعالیت خود را ادامه داد.

دکتر قبادی تصریح کرد: پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بزرگ‌ترین پژوهش‌گاه در حوزه‌ی علوم انسانی در ایران و خاورمیانه است و ما تدوین برنامه‌ای ۵ ساله را برای این پژوهش‌گاه در نظر داریم و برای تدوین برنامه‌ی ۵ ساله پژوهش‌گاه علوم انسانی ۳۹ موسسه‌ی مشابه در سطح دنیا مورد مطالعه قرار گرفت که این مطالعات نشان داد برنامه‌ی پژوهش‌گاه علوم انسانی از جامعیت و شمول برخوردار است، از این‌رو در سطح دنیا نیز یک موسسه کم‌نظیر در حوزه‌ی علوم انسانی به‌شمار می‌رود.

وی توان کار بین رشته‌ای، اجرای پروژه‌های اثربخش ملی و فراملی را از مزایای این پژوهش‌گاه نام برد و افزود: ۵۰ سال تلاش در حوزه‌ی علوم انسانی موجب شده است که امروز این پژوهش‌گاه موفق به‌جذب سه نسل از محققان و دانش‌پژوهان در حوزه‌ی علوم انسانی شود و ایجاد شبکه‌ی نخبگانی علوم انسانی از دست‌آوردهای جذب ۳ نسل از محققان در این پژوهش‌گاه است.

سرپرست پژوهش‌گاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی خاطرنشان کرد: در سال ۷۴ شورای بررسی متون دانشگاه‌ها در این پژوهش‌گاه شکل گرفت و زمینه‌ی ایجاد شبکه‌ی نخبگانی را فراهم کرد و در دو سال اخیر با تصویب اولین برنامه‌ی توسعه راه‌بردی پژوهش‌گاه این شبکه رسمیت و هویت یافته و این پژوهش‌گاه نگاه شبکه‌ای را رویکرد عادی خود قرار داده و بر اساس این رویکرد درصدد هستیم تا توان‌مندی علوم انسانی را در راستای اعتلای این حوزه هدایت کنیم.

وی ادامه داد:‌ واقعیتی که علوم انسانی در مسیر بومی شدن با آن مواجه است، کاربردی شدن آن است چرا‌که در ایران ما با مخاطبینی روبه‌رو هستیم که به تمدن چند‌هزار ساله در نظام وحیانی تکیه دارد و چنین ملتی به راحتی تسلیم هر علم و گرایشی نمی‌شود، از این‌رو علوم انسانی در کشور به‌خوبی و آرامی در مسیر بومی شدن در حال حرکت است.

دکتر قبادی، با تاکید بر این‌که این رویکرد به معنای آن نیست که نمی‌خواهیم از علوم انسانی جهانی بهره نبریم، ادامه داد: علوم انسانی جدید در بسیاری از موارد به قدرت بازآفرینی و تکنیک‌های بازفهمی میراثی می‌بخشد که تاریخ ما سرشار از این میراث‌ها است. از این‌رو داشتن نگاه جهانی در این حوزه برای ما فرصت تلقی می‌شود، ولی باید مبانی نظام معرفتی خود را اساس قرار دهیم.

وی با اشاره به پنجاهمین سال تاسیس این پژوهش‌گاه خاطرنشان کرد: با تکیه بر سرمایه‌های موجود در این پژوهش‌گاه تا کنون موفق به تالیف چندین کتاب در این حوزه شدیم که در هفته‌ی آینده از چند جلد از این کتاب‌ها رونمایی می‌شود.

سرپرست پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، "مستندات بنیاد فرهنگ ایران" و "بنیاد شاهنامه" را از جمله این کتاب‌ها ذکر کرد و ادامه داد: با تغییر عنوان این پژوهش‌گاه به پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سهم پژوهش‌های فرهنگی این پژوهش‌گاه پررنگ‌تر شده و به‌تدریج وارد تحصیلات تکمیلی نیز شده است.

وی تعداد پژوهش‌کده‌های این پژوهش‌گاه را ۱۴ و تعداد اعضای هیئت‌علمی آن‌را ۱۲۵ نفر ذکر کرد و گفت: در طول این دو سال یک پژوهش‌گاه مطالعات قرآنی، فرهنگ معاصر و علوم انسانی به پژوهش‌کده‌های این پژوهش‌گاه اضافه شد که در حال حاضر ۱۴ پژوهش‌کده‌ی فعال مشغول به‌فعالیت هستند.

سرپرست پژوهش‌گاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی با اشاره به میزان تولیدات علمی این پژوهش‌گاه گفت: سرانه تولید این پژوهش‌گاه از ۸/۰ در اواخر سال ۹۲ به ۶/۱ در پایان تابستان سال جاری رسیده است و تعداد مجلات علمی پژوهشی این پژوهش‌گاه ۲۰ مجله است و سیاست ما بر توسعه کمی مجلات نیست بلکه به سمت افزایش کیفیت مقالات و تولیدات علمی در حرکتیم تا بتوانیم اقداماتی در زمینه افزایش ضریب تاثیر مقالات نیز اجرایی کنیم.

وی انتشار چندین مجله بین‌المللی چند زبانه را از دیگر برنامه‌های این پژوهش‌گاه نام برد و افزود: از سوی سازمان یونسکو ایران به عنوان امین حفظ اسناد آسیایی انتخاب شده است و در این راستا نیز ما با تقویت مرکز اسناد آسیایی درصدد هستیم تا مجلات چند زبانه در حوزه مسائل آسیایی منتشر کنیم وامیدوارم تا پایان سال ۹۸ این مرکز به عنوان یکی از قطب‌های علمی آسیایی معرفی شود.

دکتر قبادی با اشاره به راه‌اندازی سه قطب علمی در پژوهش‌گاه، اظهار داشت: تا کنون موفق به راه‌اندازی سه قطب علمی زبان و ادبیات فارسی، زبان‌شناسی و تاریخ یا علوم اجتماعی کرده‌ایم و طرح جامع علوم انسانی در این پژوهش‌گاه اجرا می شود و این طرح مکمل کلیه‌ اقداماتی است که در حوزه علوم انسانی در قبل و بعد از انقلاب اسلامی انجام شده است.

وی با تاکید بر این که ایران به سمت تمدن نوین اسلامی در حال حرکت است، ‌یادآور شد: بر این اساس در قالب طرح جامع علوم انسانی اقدام به اجرای ۱۰۰ پروژه در حوزه علوم انسانی کرده‌ایم و با اجرای این پروژه‌ها شبکه‌ای از پروژه‌ها را در راستای اعتلای علوم انسانی کشور ایجاد کرده‌ایم.

سرپرست پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مزیت اجرای این طرح جامع را پیشرفت و توسعه کشور ذکر و ادامه داد: در این راستا ما با مجموعه نظام و دولت و همچنین با برخی از دستگاه‌های ذی‌نفع هماهنگی‌هایی را صورت داده‌ایم.

وی افزایش سرانه تولیدات علمی پژوهش‌گاه را از جمله برنامه‌های این پژوهش‌گاه نام برد و گفت: بر اساس برنامه راهبردی این پژوهش‌گاه پیش‌بینی شده است که تولید سرانه مقالات علمی پژوهشی از ۰٫۸ به ازای هر فرد به ۲٫۶ مقاله تا پایان برنامه این پژوهش‌گاه سال ۹۸ برسد و شیب تولید مقالات علمی این پژوهش‌گاه تا کنون دو برابر شده است که به راحتی می‌توان به اهداف این پژوهش‌گاه نایل شد.

دکتر قبادی کیفیت‌ بخشی به انتشار کتاب‌های این پژوهش‌گاه را از دیگر برنامه‌ها نام برد و افزود:‌ در این راستا سعی شده است که شمارگان کتاب را کم و انتشار آن را در فضای دیجیتالی افزایش دهیم که در این راستا اقدام کرده‌ایم به گونه‌ای که بسیاری از کتاب‌ها به صورت دو رسانه‌ای منتشر شده است و در سال ۹۳ موفق شدیم با احتساب تجدید چاپ‌ها، ۵۸ اثر به صورت چاپی و دیجیتالی تولید کنیم که این تعداد در سال ۹۴ به مرز ۶۰ کتاب رسیده است.

وی بازپس‌گیری املاک تصرف شده این پژوهش‌گاه‌ها را یکی دیگر از توفیقات این پژوهش‌گاه ذکر کرد و افزود: قطعه زمینی به مساحت ۲۰ هزار متر مربع در وردآورد به این پژوهش‌گاه باز گردانده شده است. ضمن آن که قطعه زمینی در تنکابن و مجموعه املاکی در شهرک آزمایش به زودی در اختیار پژوهش‌گاه قرار می‌گیرد و این املاک در گذشته متعلق به پژوهش‌گاه بوده که در تصرف افراد دیگر قرار گرفته است.

سرپرست پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، با تاکید بر این که ساختمان بزرگ متعلق به این پژوهش‌گاه در اصفهان باز پس گرفته شده است ابراز امیدواری کرد و گفت: به زودی شعبه این پژوهش‌گاه در اصفهان راه‌اندازی می شود و آمار و اطلاعات در حوزه علوم انسانی اهمیت دارد و نداشتن آمار متقن در حوزه علوم انسانی یکی از معضلات پژوهشی در حوزه علوم انسانی کل کشور است که نیاز بود ساماندهی در این زمینه انجام گیرد و در این راستا اقدام به ساماندهی اطلس جامع اطلاعاتی در این حوزه کردیم.

وی خاطرنشان کرد: این آمارها دائما به روز رسانی می‌شود و ما آماده ارائه‌ی خدمات علمی به محققان این حوزه هستیم و کشوری که می‌خواهد از زبان خود پاسداری کند باید از سرگذشت واژگان و تعابیر زبان خود آگاه باشد، خاطرنشان کرد:‌ در این راستا اقدام به انتشار چهار جلد فرهنگ تاریخی زبان شناسی در فضای دیجیتال کرده‌ایم.

سرپرست پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از راه‌اندازی دفتر توسعه مدیریت آموزش کاربردی و تخصص‌های آزاد در این پژوهش‌گاه خبر داد و ابراز امیدواری کرد: امیدوارم که در آینده بتوانیم مجله مخصوص عمومی‌سازی علوم انسانی را منتشر کنیم.

وی تاسیس دفتر قطب‌های علمی در این پژوهش‌گاه را از دیگر اقدامات این حوزه ذکر کرد و گفت: این پژوهش‌گاه به‌سمت قطب‌سازی علوم انسانی در حال حرکت است که قرار است چندین قطب علمی در سطح ملی راه‌اندازی کنیم.

دکتر قبادی، راه‌اندازی دفتر کرسی‌های نظریه‌پردازی و آزاداندیشی را از دیگر برنامه‌ها نام برد و یادآور شد: ما انتظار داشتیم که توفیقات زیادی در این زمینه حاصل کنیم و امیدواریم با اعتماد‌سازی که در این پژوهش‌گاه ایجاد شده با اقبال بیش‌تر اساتید مواجه شویم و یکی از آفت‌های برنامه‌های راه‌بردی کشور موکول کردن ارزیابی عمل‌کردها به بعد از اجرای برنامه است و ما برای مقابله با این آفت شورای راه‌بردی نظارت و ارزیابی برنامه را در پژوهش‌گاه راه‌اندازی کردیم تا میزان پیش‌رفت و انحراف از برنامه‌ی راه‌بردی را مورد بررسی قرار دهد.

وی حجم قراردادهای این پژوهش‌گاه را یک‌میلیارد تومان ذکر کرد و یادآور شد: این قراردادها در حوزه‌های انجام پروژه‌های کاربردی در حوزه‌ی علوم انسانی بوده است و بازنگری کتاب‌های درسی در قالب تقسیم کار فعلی در حال اجراست، بازنگری کتاب‌های درسی به شورای تحول علوم انسانی واگذار شده است.

سرپرست پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با تاکید بر این که این پژوهش‌گاه اقدام به غنی‌سازی کتاب‌های درسی کرده است، یادآور شد: در این راستا با نقدی که بر کتاب‌های درسی صورت می‌گیرد نظرات خود را به شورای تحول ارائه می‌دهیم و تاکنون ۲۰ جلد نقدنامه ناظر بر کتاب‌های درسی منتشر کرده‌ایم.

بنابر این گزارش، مراسم پنجاهمین سالگرد پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی روز دوشنبه ۲۱ دی‌ماه از ساعت ۹:۳۰ با حضور وزیر علوم در پژوهش‌گاه علوم انسانی برگزار می‌شود.