جشن مستقل مستند سینمای ایران، ۱۸ شهریور ماه در سالن سیفاله داد خانهی سینما برگزار شد.
تحریرنو: در ابتدای این جشن که اجرای آن برعهدهی شهرام درخشانی بود، محمد بزرگنیا دبیر شانزدهمین جشن سینمای ایران گفت: امشب چهرههای آشنایی در این سالن حضور دارند که از دوستان قدیمی من هستند و در سالهای دور با یکدیگر در تلویزیون کار میکردیم و به تولید مستند مشغول بودیم، یاد آن دوران بخیر.
وی افزود: جا دارد از ارد زند مدیر اجرایی جشن مستند تشکر و قدردانی کنم که چنین مراسمی را برگزار کردند، همچنین از دوستان مستندساز که در این فرصت کوتاه تمام فیلمها را دیدند و امیدوارم نتیجهی زحمات آنان مورد قبول واقع شود. امیدوارم آثار مستند روزی از حاشیه بیرون بیایند و شرایطی برای نمایش عمومی آنها بهوجود آید، همچنین بخش اقتصادی این آثار نیز دیدهشود.
در ادامهی این مراسم محمدمهدی عسگرپور مدیرعامل خانهی سینما گفت: دربارهی انجمن مستندسازان و انجمن تهیهکنندگان مستند حرفزدن همیشه سخت است. چرا که ما با دو انجمنی در خانهی سینما روبهرو هستیم که پیشفعال هستند. این دوستان همیشه در فعالیتهای صنفی خانهی سینما پیشقدم بودهاند.
مدیرعامل خانهی سینما ادامه داد: دربارهی سینمای مستند همیشه مباحثی مطرح است، بحث سینمای اجتماعی و سیاهنمایی این آثار در حضورهای بینالمللی جزو مسائلی است که همیشه مطرح میشود. بحث سیاهنمایی انگار بهنوعی پذیرفته شدهاست و حتی در برخی مواقع ما به آن لبخند میزنیم. در این بخش ظاهرا کارشناسانی وجود دارند (که حتی با وجود اینکه تحصیلات و تخصصشان مرتبط با مستند و سینما نیست) بهطور قاطع دربارهی جایگاه بینالمللی این سینما صحبت میکنند و آنرا با الفاظی همچون سیاه و سفید معرفی میکنند.
عسگرپور افزود: همهی ما بهدنبال این هستیم که از حیثیت سینما دفاع کنیم. ما از سینمای شریف ایران صحبت میکنم. اما برخی دیگر آنرا سینمای ناشریف میدانند. ما برای اینکه این وضعیت کمی روشن شود و راه شفافتری پیشرو داشته باشیم در نظر داریم بهزودی سمیناری در خانهی سینما برگزار کنیم تا دربارهی سینمای مستند و یا مباحثی همچون سیاهنمایی در آن صحبت کنیم و از کسانی که آثار سینمای مستند را با مضمون سیاهنمایی معرفی میکنند دعوت میکنیم تا در اینباره صحبت کنند تا آنها را، هم از نزدیک ببینیم و هم حرفهایشان را بشنویم.
وی تاکید کرد: متاسفانه این هجمهی ناجوانمردانه به سینما که در مواقعی با آن روبهرو هستیم یک سوتفاهمی ایجاد کردهاست. بهطور مثال فیلم خانم بنیاعتماد در جشنوارهی ونیز نیز با چنین نگاهی روبهرو شد. اگر ما نتوانیم چنین آثاری را تحمل کنیم دیگر چه چیزی از این سینما باقی میماند. نمیتوان تصور کرد که دیگر در آثار سینمایی نگاه منتقدانه و یا اجتماعی در سینما دنبال نشود و فقط تمامی نگاهها پاستوریزه و سفید باشد، مسلما در این شرایط دیگر بخشی از واقعیتها گفته نمیشود.
مدیرعامل خانهی سینما ادامه داد: چهطور فیلمهای کشورهای دیگر و فیلمسازان خارجی که نگاه نقادانه به کشور خود دارند برای ما در جشنوارههای داخلی جالب توجهاست، اما نگاه نقادانهی فیلمساز ایرانی بهشرایط اجتماعی جامعه در رویدادهای بینالمللی قابلقبول نیست!
وی در ادامه عنوان کرد: امیدوارم برگزاری چنین سمینارهایی به ایجاد شفافیت کمک کند. جا دارد از تمام مستندسازانی که در زمان تعطیلی خانهی سینما کنار ما بودند تا این فضا برای همهی ما تلختر دیده نشود تشکر و قدردانی کنم. خصوصا آقای ندایی که در تمام آن دوران باعث شدند صنف، کاملا منسجم بهراه خود ادامه دهد. به امید روزهای خوب برای سینمای مستند.
در ادامه این مراسم ارد زند مدیر اجرایی جشن مستند گفت: جشن امسال را صنفی برگزار کردیم چون سهسال خانهی سینما تعطیل بود. از طرفی تعداد آثار زیاد بود و ملاک هم تولیدات مرکز گسترش بود. ما باید ۱۵۰۰ ساعت فیلم میدیدم. تنها راه پیشرویمان این بود که هیئت مشاور در اینباره تصمیمگیری کنند. بههمین دلیل با دبیر و هیئت اجرایی همآهنگ کردیم و آنها هم پذیرفتند، با اینکه میتوانست تبعاتی داشته باشد و در نهایت ۳۰۰ فیلم دیدهشد.
مدیر اجرایی جشن مستند ادامه داد: ما این آثار را در ۲۸ روز دیدیم. فیلمهای ضعیف کنار گذاشتهشد و آثار به ۵۸ فیلم رسید. مطمئن باشید از تمام آرا صیانت شدهاست.
پس از پخش وله معرفی داوران و اعضای هیئت انتخاب، جایزهی بهترین موسیقی به بابک میرزاخانی برای فیلم "حیات در رگهای سرد" توسط امید روحانی و احمد طالبینژاد اهدا شد.
در ادامه دیپلم افتخار توسط محمود سماکباشی و بهروز شهامت برای بهترین صدا به مازیار شیخمحبوبی و امیرحسین قاسمی برای فیلم "شش قرن، شش سال" تعلق گرفت.
شیخمحبوبی هنگام دریافت جایزه گفت: من از هیئتداوران و ژیلا ایپکچی، مجتبی میرطهماسب، امیرحسین قاسمی، آرمین کارباف، شهاب رضایی و باقی دوستان که در این پروژه همکار من بودند تشکر و قدردانی میکنم.
همچنین جایزهی بهترین تدوین به بابک حیدری برای فیلم "جایی برای زندگی" توسط محسن عبدالوهاب و سپیده عبدالوهاب تعلق گرفت.
دیپلم افتخار بهترین تصویربرداری به محمود منسوجی و مهدی نورمحمدی برای فیلم "حیات در رگهای سرد" توسط رضا جلالی و دکتر حسیننژاد اهدا شد.
در بخش دیگر این مراسم یادبود مرحوم طاها کریمی برگزار شد. جایزهی این بخش توسط سام کلانتری و محمد آفریده به خانوادهی کریمی اهدا شد. همچنین در این بخش آخرین یادداشت مرحوم کریمی پیش از درگذشتاش توسط مجری مراسم قرائت شد.
تندیس بهترین کارگردانی مستند کوتاه توسط کیومرث درمبخش و همایون امامی به محمدعلی هاشمزهی برای فیلم "آک، آپ، آس" اهدا شد.
در ادامه، تندیس بهترین تهیهکنندگی فیلم مستند کوتاه نیز توسط ارد عطارپور و مرتضی ندایی به مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی (محمدمهدی طباطبایینژاد و محمدعلی هاشمزهی) برای فیلم "آک، آپ، آس" تعلق گرفت.
جایزهی بهترین پژوهش فیلم در این جشن توسط محمد تهامینژاد و فرهاد توحیدی بهطور مشترک به حسن نقاشی و بهزاد فتحینیا برای فیلمهای "شاه جهان" و "حیات در رگهای سرد" اهدا شد.
و تندیس بهترین کارگردانی مستند نیمهبلند هم به حسن نقاشی برای فیلم "شاه جهان" توسط مجتبی راعی و سعید رشتیان تعلق گرفت.
در این مراسم جایزهی بهترین تهیهکنندگی مستند نیمهبلند توسط فرشته طائرپور و علیرضا قاسمخان به حسن نقاشی برای فیلم "شاه جهان" اهدا شد و فرشته طائرپور بعد از اهدا این تندیس گفت: از ترس برخی رسانهها حرف نمیزنم. رسانهها باید قدر یکدیگر را بدانند و در انتشار اخبار احتیاط بیشتری بهخرج دهند. خانهی سینما محتاج همدلی است، از رسانههای خوب ممنونم و از دیگر رسانهها میخواهم کمی بزرگ شوند.
سپس دیپلم افتخار بهعنوان جایزهی ویژهی هیئتداوران به پاس شهامت ستودنی کارگردان در نشاندادن و بیان نارسایی هولناک محیط زیست به مرتضی آتشزمزم برای فیلم "رودی که کشتهشد" اهدا شد.
جایزهی بهترین کارگردانی فیلم مستند بلند نیز توسط محمد بزرگنیا و ابراهیم مختاری در دستان محسن استادعلی برای فیلم "جایی برای زندگی" قرار گرفت.
ابراهیم مختاری پس از اهدای این جایزه با اشاره به فعالیتهای مستندسازان دربارهی همکاری با خانهی سینما در زمان تعطیلی عنوان کرد: ممکن است ساختمانی را بتوانند ببندند، ولی فعالیت اعضای سینما تعطیلیبردار نیست.
در خاتمه نیز جایزهی بهترین فیلم مستند بلند به مرتضی رزاقکریمی برای فیلم "خاطراتی برای تمام فصول" توسط محمدمهدی عسگرپور، جعفر صانعیمقدم و غلامرضا موسوی اهدا شد.