در نشست نقد وبررسی «در جستجوی فریده» در مشهد مطرح شد؛
به دنبال پیدا کردن گمشده‌ای به نام فرهنگ بودیم
فیلم «در جستجوی فریده» در سینما هویزه مشهد نمایش داده شد و با حضور با حضور آزاده موسوی و کوروش عطایی کارگردانان و تهیه کنندگان فیلم مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۷ ساعت ۱۳:۴۴
 
به دنبال پیدا کردن گمشده‌ای به نام فرهنگ بودیم
 
فیلم «در جستجوی فریده» در سینما هویزه مشهد نمایش داده شد و با حضور با حضور آزاده موسوی و کوروش عطایی کارگردانان و تهیه کنندگان فیلم مورد نقد و بررسی قرار گرفت.

به گزارش تحریرنو از روابط عمومی فیلم، در ابتدای این نشست ‎کوروش عطایی کارگردان و تهیه کننده درباره ساخت این فیلم «در جستجوی فریده» گفت: قصه فریده قصه گمشده و تازه ای نیست و بارها به آن پرداخته شده است اما من معتقدم که همه قصه ها کهنه اند و قصه تازه اصولا وجود ندارد.

وی افزود: چیزی که وجود دارد موقعیت و شکل پرداخت به قصه است. یعنی هر کدام از ما ممکن است از یک زاویه کلی تر اتفاق های مشابهی در زندگی مان رخ داده باشد اما وقتی وارد آن می شویم در هر کدام از آنها یک ماجرای جدید و متفاوت مشاهده می کنیم.

عطایی با بیان اینکه قصه فریده دارای ویژگی هایی بود که آنرا بارز می کرد، تصریح کرد: یکی از آن ویژگی ها این بود که فریده را یک زن و شوهر هلندی به هلند برده بودند و در این چهل سال هیچ‌وقت به ایران نیامده بود و کاملا در یک فرهنگ متفاوت با محل تولدش رشد کرده بود.در حقیقت بین آمستردام و مشهد تضاد خیلی زیادی هم از لحاظ فرهنگی ، هم از نظر سبک زندگی آدم ها وجود دارد و همه این موارد این قصه را یونیک کرده و بعدهای ویژه تری به آن داده بود.

کارگردان این مستند با بیان اینکه قصه تنها قصه پیدا کردن هویت نبود، گفت: قصه یک بعد فرهنگی و اجتماعی هم پیدا کرده بود و ما به وسیله قصه روایت فریده ای که خط اصلی درام و محوریت فیلم است، چیزهای دیگری هم دارد. از زندگی در هلند و شرایط خانواده ها، تفکرات، اعتقادات، فرهنگ و همه مواردی که قصه را نسبت به قصه های مشابه تازه تر می کرد.

عطایی همچنین گفت: فیلمبرداری ما از هلند شروع شد و در بازه زمانی ۲۰ روز فیلمبرداری کردیم.
وی گفت: شخصیت فریده کاملا در این مدت به فیلمبرداری عادت کرده بود و با شرایط تولید این فیلم انس گرفته بود.قبل از سفر نیز با هر سه خانواده ارتباط داشتیم و زمانی که وارد مشهد شدیم و خانواده ها از ایستگاه با ما همراه شدند همکاری بسیار خوبی با ما داشتند و اینکه خود شخصیت فریده یکی از دلایلی بود که ما بتوانیم راحت تر کار فیلمبرداری را انجام دهیم. حضور فریده باعث شده بود خانواده ها در حقیقت با فریده در حال گفتگو باشند نه با دوربین.درواقع روی صحبت همه با فریده است نه با دوربین که قطعا اگر رو به دوربین بود شرایط سخت تر می‌شد.

این کارگردان افزود: البته شکل فیلم هم در بخش ایران شکل مشاهده گری است. یعنی ما بیشتر در حال مشاهده گفت و گوهای افراد با یکدیگر هستیم و به‌عنوان فیلمساز خیلی وارد گفتگوی جدی با خانواده ها نمی شویم و اجازه داده بودیم ارتباط آنها به خودی خود با یکدیگر شکل بگیرد.

وی افزود: شخصیت نگار-دوست فریده- هم که در فیلم کار ترجمه را انجام می‌داد و ارتباط ارگانیکی بین شخصیت ها شکل گرفته بود که نیاز به دخالتی از سوی ما نداشت. خود خانواده ها هم به علت اینکه بیشتر دوست داشتند با فریده ارتباط برقرار کنند خیلی روی دوربین تمرکز نداشتند و راحت تر جلوی دوربین بودند.

عطایی در مورد این موضوع که آیا پس از پیدانشدن خانواده فریده احساس نکردید زحمات شما به نتیجه نرسیده ، پاسخ داد: وقتی جواب منفی شد ما نه تنها احساس شکست داشتیم بلکه اتفاقا این موضوع فیلم را متفاوت می کرد. در واقع فریده در انتهای فیلم عنوان می کند که او خودش ، یعنی فریده وجه ایرانی خودش را پیدا کرده و به هویت اصلی خودش می رسد در واقع پیدا کردن خانواده تنها مسئله فریده نبوده است.

وی در پاسخ این نکته که چرا شکل تصویر در بخش های هلند و ایران متفاوت است بیان کرد: زمانی که وارد ایران می شویم فیلم با توجه به موقعیت مشاهده گر می شود یعنی ما در موقعیت های کاملا زنده قرار می گیریم و هدف اصلی در این موقعیت ها ثبت است که مهم تر از هرچیزی است زیرا اتفاق ها برای اولین بار رخ می دهند.

عطایی بستن دکوپاژ قبل از رفتن در صحنه کار مستند را نادرست دانست و گفت: این اتفاق ما را به سمت چیدمانی به ظاهر زیبا می برد که در واقعیت حال مستند را می گیرد. در نمایش فیلم در جشنواره های خارجی بخش ایران بیشتر مورد توجه قرار گرفته و برای مخاطب غیر ایرانی به‌علت درام و مستند بودن بخش ایران خیلی جذاب است.

در ادامه این نشست آزاده موسوی دیگر کارگردان و تهیه کننده فیلم در خصوص وجود یک فیلمنامه از پیش تعیین شده برای این فیلم مستند، گفت: نوع کارهای ما و نیز شیوه ای که در این فیلم اجرا می کنیم به این شکل است که فیلمنامه می نویسیم ولی در واقع سرسکانس هایی که حدس می زنیم در هر رویدادی قرار است چه اتفاقاتی رخ دهد. وقتی سر صحنه مستند حاضر می شوی اتفاقات بهتری به‌جز چیزهایی که حدس می زدی مشاهده می کنی و در این کار نیز همینطور بود. ولی ما دو فیلمنامه با دو پایان مختلف برای فریده و داشتیم و نمی دانستیم چه پایانی خواهد داشت زیرا با یک قصه زندگی طرف بودیم ولی متریالی هم داشتیم که در سکانس ها چه حوادثی قرار است به‌وقوع بپیوندد.

وی در پاسخ به این پرسش در خصوص رفتار سرد خانواده هلندی و برخورد آنها با این قضیه‌ توضیح داد: این سردی کاملا واقعیت داشت و ما همان را به تصویر کشیدیم. مشکل فریده هم با خانواده اش همین بود و زمانی که در ایران گرمی خانواده ایرانی را دید حالش تغییر کرد. ولی در خصوص کارگردانی ما در آنجا زمان بیشتر و فضای آرام تری داریم و می توانیم دقیق تر به کادرها بپردازیم.این فضا در ایران بخاطر شلوغی و تعداد بالای افراد وجود نداشت و ما گاهی مجبور بودیم از بسیاری از کادرهای زیبا بگذریم تا قصه پیش برود.

موسوی در مورد این موضوع که برخی می گویند که همراهی با یکی از خانواده ها در این فیلم بیشتر بوده، گفت: این موضوع کاملا حسی است و ما مجبور بودیم یکسری ری اکشن ها داشته باشیم و به‌نوعی می توان گفت توازن در این رابطه رعایت شده است.

وی در پایان صحبت هایش با بیان اینکه دوپارگی تصویری در واقعیت هم وجود دارد، گفت: به زبان ساده تر می توانم بگویم هلند را ممکن است به خاطر زیبایی اش و ایران را بخاطر گرمی روابط انسان ها تحسین کنند که این موضوع را در فیلم هم می بینیم. علاوه بر اینکه ما در هلند از فضای آزادتری برخوردار هستیم و در ایران بخاطر فضای متفاوت مجبوریم خودمان را به درام بسپاریم و این موضوع قصه ما را پیش می برد.
کد مطلب: 17456