کازو اوکادا فیلم‌ساز ژاپنی مهمان جشنواره‌ی رشد:
گاهی اوقات تولید یک فیلم علمی دردسرساز می‌شود
امسال بخش ویژه‌ای در جشنواره‌ی فیلم رشد به مرور آثار کازو اوکادا فیلم‌ساز ژاپنی پرداخت که سال‌هاست به تولید فیلم‌های علمی آموزشی اشتغال دارد.
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۴ ساعت ۱۷:۵۷
به گزارش تحریرنو به‌نقل از خبرنگار ستاد خبری جشنواره رشد، اوکادا متولد ۱۹۴۲، مدیرعامل شرکت توکیو سینما و از اعضای موسسه‌ی فیلم‌سازان علمی آموزشی اروپاست.
وی از موسسین "آرشیو دائره‌المعارف سینمای ژاپن" است که بخشی از بنیاد شیموناکاست. این بنیاد نیز که به‌همت کازو و سوزو اوکادا (پدر کازو) تاسیس شده است در زمینه‌ی ساخت فیلم‌های علمی آموزشی فعالیت می‌کند.
در جشنواره‌ی امسال منتخبی از آثار کازو اوکادا به نمایش درآمد که یکی از این فیلم‌ها به‌نام "تغییر جنسیت" در بخش مسابقه‌ی فیلم‌های مستند نیز حضور دارد.
اوکادا امروز ۲۷ آبان ۱۳۹۴ در بدو ورودش به تهران در گفت‌وگویی با خبرنگار جشنواره از ساخت فیلم‌های علمی آموزشی در ژاپن و آن‌چه او را به ادامه‌ی کار در این عرصه ترغیب کرده است می‌گوید که ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید:
آقای اوکادا، گویا این دومین سفرتان به ایران است. از دفعه‌ی اول بگویید.
بله، اولین‌بار سال ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) به ایران آمدم. در آن سال جشنواره در کرمان برگزار می‌شد و من به‌عنوان داور حضور داشتم. حضورم در کرمان درست چند‌روز پیش از زلزله‌ی بم بود که آن ویرانی‌ها باعث تاسفم شد.
سال‌هاست که در شرکت توکیو سینما به ساخت فیلم علمی آموزشی اشتغال دارید. بودجه‌ی ساخت این فیلم‌ها از کجا تامین می‌شود؟ آیا دولت به‌شما کمک می‌کند؟
دولت ژاپن کمکی در این زمینه نمی‌کند. اگر هم کمکی هست بیش‌تر کمک معنوی، مثلا به‌صورت توصیه‌نامه و تقدیرنامه، است. بعضی فیلم‌ها ممکن است اسپانسر خصوصی داشته باشند. بعضی فیلم‌ها هم به تلویزیون می‌روند و شبکه‌های تلویزیونی آن‌ها را می‌خرند و نمایش می‌دهند ولی ممکن است فیلم‌هایی بسازیم که نه به تلویزیون بروند، نه اسپانسر خصوصی داشته باشند. در این صورت به ناچار باید خودمان بودجه اش را تامین کنیم و بعدها از طریق فروش موردی فیلم بخشی از هزینه‌ها را پوشش دهیم.
پس هیچ حمایت دولتی در کار نیست.
ما افتخار می‌کنیم که هیچ نوع وابستگی به دولت نداریم. نظام آموزش ژاپن هم سیستمی به‌شدت بوروکراتیک است. پس نه تنها در کار نیست گاهی اوقات تولید یک فیلم علمی خیلی دردسرساز می‌شود. مثلا درباره‌ی تولید فیلم "تغییر جنسیت" بگویم که در بخش مستند جشنواره‌ی رشد امسال حضور دارد. این فیلم درباره‌ی جانوران آبزی است و ما باید ساعات متوالی در اعماق دریا از جانوران آبزی فیلم‌برداری می‌کردیم. ناگهان یکی از عوامل فیلم که در وظیفه‌اش غواصی و فیلم‌برداری در اعماق آب‌ها بود دچار آسیب‌دیدگی جدی شد و پروژه خوابید. به‌منظور ادامه‌ی کار مجبور شدیم یک‌سال برای بهبودی شخص مورد نظر صبر کنیم. تازه بعدها که فیلم ساخته شد وزارت آموزش و علوم ژاپن تنها لطفی که کرد این بود که اعلام کرد این فیلم برای دانش‌آموزان دوره‌ی متوسطه و بزرگ‌سالان مفید است. بعد‌هم گفت به‌درد بچه‌های مدرسه‌ی راهنمایی هم می‌خورد. خلاصه این‌که دولت فقط یک توصیه‌نامه به‌ما داد و بس. ما با همین فیلم در جشنواره‌ی ملی فیلم‌های علمی شرکت کردیم و مقام هم آوردیم.
علاقه‌مندانی که قصد دیدن فیلم‌های شما را داشته باشند از چه طریقی می‌توانند به آن‌ها دسترسی پیدا کنند؟
یکی از این راه‌ها دسترسی آنلاین است. در شرکت توکیو سینما به مدیریت یکی از دانشمندان برجسته‌ی وب‌سایتی راه‌اندازی شده که حدود ۸۰۰ عنوان فیلم علمی آموزشی در آن قرار دارد و علاقه‌مندان می‌توانند این فیلم‌ها را با نریشن (گفتار متن) انگلیسی به‌صورت رایگان تماشا کنند.
آیا فیلم‌های شما در اروپا هم بازار دارند؟
در اروپا مثلا موسسه فیلم‌های ویدئویی بریتانیا فیلم "تغییر جنسیت" ما را مورد حمایت قرار داد و حتی حق انتشار آن در خاک بریتانیا را به‌ما اعطا کرد. همین‌طور مذاکرتی با یک موسسه‌ی مشابه در کشور آلمان داشتیم. با توجه به این‌که من هم‌کاری‌هایی با موسسه فیلم‌سازان علمی آموزشی اروپا داشتم هم‌کاری‌های خوبی در این زمینه بین شرکت توکیو سینما و موسسات مرتبط در اروپا وجود دارد.
شما از بنیان‌گذاران بنیاد شیموناکا هستید. کار این بنیاد چیست؟
ما در بنیاد شیموناکا طی یک پروژه ۱۰ ساله از ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۲ به معلمان و دانش‌آموزان در زمینه‌ی ساخت فیلم آموزش می‌دادیم. حتی این کار را به خارج ژاپن هم بردیم مثلا در کشور آذربایجان شهر باکو داخل یک دبیرستان یک مدرسه‌ی کوچک فیلم‌سازی ایجاد کردیم و اسمش را گذاشتیم "باکو توکیو سینما".
چرا تولید فیلم علمی آموزشی را به‌عنوان حرفه برگزیدید؟
من از این نوع فیلم لذت می‌برم هرچند ممکن است به‌لحاظ اقتصادی منفعتی در آن نباشد. این کار برایم نوعی مسئولیت اجتماعی محسوب می‌شود. و خوش‌حالم که با این کار به نسل جوان جامعه خدمت می‌کنم. کار ما شاید چندان عامه‌پسند نباشد ولی من فقط یک‌بار زندگی می‌کنم و می‌خواهم عمرم را صرف کاری کنم که دوستش دارم.
حرف آخرتان برای کسانی‌که می‌خواهند وارد عرصه‌ی فیلم‌سازی علمی آموزشی شوند چیست؟
هر شخص که از نعمت کنج‌کاوی برخوردار باشد می‌تواند فیلم علمی آموزشی بسازد ولی اول باید خیلی چیزها درباره‌ی ساخت فیلم یادبگیرد. باید تاریخ سینما را بداند و مهم‌تر از آن تاریخ‌چه‌ی فیلم‌های علمی آموزشی را یاد بگیرد که عمرش حدودا ۱۰۰ سال است. هیچ‌کار ارزش‌مندی تولید نمی‌شود مگر این‌که خالقش به تاریخ مسلط باشد.
گفتنی است امسال بخش مرور چهل‌و‌پنجمین جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم رشد به مروری فیلم‌های علمی آموزشی کازو اوکادا فیلم‌ساز ژاپنی اختصاص داشت که بعداز‌ظهر امروز ۲۷ آبان ۹۴ در سینما فلسطین برگزار شد.
کد مطلب: 3286
