مدیر مرکز پویانمایی صبا؛
نگاه به درون، آینده را می سازد
مرکز پویانمایی صبا وابسته به سازمان صدا و سیما بزرگ ترین مرکز تهیه و تولید انیمیشن در ایران است که در سال ۱۳۷۴ با ادغام گروه های انیمیشن سیما تاسیس گردید تا پاسخگوی نیازهای سازمان و نیز علاقمندان هنر انیمیشن باشد.
تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۷ دی ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۰۹
 
نگاه به درون، آینده را می سازد
 
مرکز پویانمایی صبا وابسته به سازمان صدا و سیما بزرگ ترین مرکز تهیه و تولید انیمیشن در ایران است که در سال ۱۳۷۴ با ادغام گروه های انیمیشن سیما تاسیس گردید تا پاسخگوی نیازهای سازمان و نیز علاقمندان هنر انیمیشن باشد.

به گزارش تحریرنو از جشنواره سیما؛ تلاش نیروهای متخصص و نیز تجهیزات و امکانات فراوانی که در داخل مجموعه صبا در سال های ابتدایی تأسیس وجود داشت، منجر به تولید تیمی (و نه انفرادی) چندین مجموعه و سریال انیمیشن در تکنیک های مختلف برای اولین بار در ایران شد که نظرهای زیادی را به خود جلب نمود. مجموعه هایی چون «انگشتر سحرآمیز» که توسط شبکه NHK ژاپن خریداری و پخش شد، «خداوند لک لک ها را دوست دارد» که به عنوان اولین سریال انیمیشن ایرانی با اقبال زیاد مخاطبین مواجه گردید، «افسانه ماردوش» که همچنان بزرگ ترین پروژه انیمیشن عروسکی یا استاپ موشن در ایران است و چندین مجموعه دیگر.

بعدها شرکت صبا به جهت گسترش دامنه فعالیت خود و نیز تولید انبوه انیمیشن بومی بر اساس نیاز مخاطبین و سازمان، با تربیت نیروهای متخصص در تولید تیمی و برون سپاری آثار و افزایش ظرفیت تولید و تشویق هنرمندان این عرصه، موجب تأسیس شرکت های انیمیشن سازی کوچک و یا تقویت شرکت های تولید انیمیشن بزرگ تر خارج از مجموعه صبا گردید. بهره مندی از تجهیزات و امکانات سخت افزاری و نرم افزاری به روز دنیا و به کارگیری نیروهای کارآمد و متخصص، موجب تولید هزاران دقیقه انیمیشن در این دوران شد.

رشد و توسعه انیمیشن در تمامی نقاط کشور، ارتقاءکیفیت انیمیشن سازی و افزایش کمی تولیدات و گام نهادن در مسیر تولید صنعتی انیمیشن و ایجاد بازار فروش خارجی آثار، از فعالیت های مؤثر مرکز صبا در طی این سال های پر افت و خیز بوده و هست.

همچنین کسب جوایز متعدد از جشنواره های داخلی از جمله جشنواره بین المللی فیلم های کودکان و نوجوانان، جشنواره رشد، جشنواره بین المللی پویانمایی تهران، جشنواره فیلم کوتاه تهران، جشن مستقل انیمیشن خانه سینما، جشنواره مردمی عمار، جشنواره رضوی، جشنواره پروین اعتصامی، جشنواره یاس، جشنواره صد ثانیه ای، جشنواره پلیس، جشنواره فیلم شهر، جشنواره سلامت و...... جشنواره های خارجی و بین المللی بخشی از افتخارات مرکز صبا در طول این سال ها بوده است.

تاکنون آثار زیادی از مرکز صبا در جشنواره های خارجی و داخلی مختلف شرکت داشته و جایزه دریافت کرده اند که به تعدادی از آن ها اشاره می شود:

«نقاشی و حرکت» (میترا عبدی)، «سفر به سرزمین دور» (ساسان پسیان)، «علمدار کربلا» (نسرین قلی بیگیان)، «ماسوله» (بهرام عظیمی)، «کودکان دشت و کودکان دریا» (سعادت رحیم زاده)، «پا به پای آفتاب» (رسول بابارضا)، «زکریای رازی» (فرشاد شفیعی)، «خط قرمز» (مونا شاهی)، «وقت خوابه» (مهناز یزدانی)، «آقای مهربان» (علیرضا گلپایگانی)، «افسانه سرزمین گوهران» (مجید شاکری)، «نوازنده» (کیانوش عابدی)، «افسانه ماردوش» (حسین مرادی زاده)، «عاشوراییان» (ناهید صمدی امین)، «شکرستان» (مسعود صفوی)، «سکو» (سلمان خورشیدی)، «چرا سگ ها از گربه ها متنفرند» (لیدا فضلی)، «نادان» (شهرام شیرزادی)، «تک» (امینه فروغی)، «پاییز گرم» (الهام ابراهیمی)، «داستان سامرا» (مجید اسماعیلی)، «اجل معلق» (شیوا ممتحن)، «پارازیت» (امیدخوش نظر)، «هالاباما» (بابک نظری)، «روبی و جوجه ها» (برادران نکویی)، «هزار افسان» (اصغر صفار) و ....

در سال ۱۳۹۰ انیمیشن به عنوان یک بخش مستقل برای نخستین بار در جشنواره سیما مورد داوری قرار گرفت، که شامل کلیه تولیدات مرکز صبا و شبکه های سیما تا آن تاریخ می شد. اما به دلیل زمان بر بودن تولید انیمیشن قرار بر این شد که به خلاف سایر تولیدات، انیمیشن به صورت دوسالانه در جشنواره جام­ جم شرکت داشته باشد. لذا دومین دوره آن مربوط به سال ۱۳۹۲ می شود. جشنواره جام­ جم امسال در واقع سومین دوره ای است که تولیدات پویانمایی را مورد قضاوت قرار می دهد. از ۱۸۹ اثر رسیده به دبیرخانه بخش پویانمایی چهارمین جشنواره تلویزیونی جام جم۵۳ انیمیشن برای بخش داوری راه یافت.

محمدرحیم لیوانی مدیر مرکز پویانمایی صبا در گفت و گو با خبرنگار جشنواره چهارم از برنامه ها و اهداف این دوره از جشنواره گفت:

به عقیده شما بر اساس چه ضرورت و نیازی جشنواره تلویزیونی برگزار می شود؟

با توجه به تکثر شبکه ها از یک سو و افزایش تولیدات تلویزیونی از سوی دیگر باید در دوره های مختلف ارزیابی مشخصی از برنامه های پخش شده وجود داشته باشد و جشنواره تلویزیونی جام جم فرصتی مغتنم برای ارزیابی و کارشناسی تولیدات محسوب می شود.

همچنین قرار گرفتن تولیدات در بوته نقد به برنامه ساز فرصتی برای دیده شدن قرار می دهد. به عنوان مثال در بخش پویانمایی از کارشناسان خبره در زمینه انیمیشن سازی دعوت می شود تا به کارنامه تولیدات مرکز در زمینه انیمیشن امتیاز داده شود. نگاه به درون زمینه ساز برنامه ریزی های آینده ماست و امیدواریم بتوانیم از این فرصت استفاده مقتضی بریم.

چرا آن قدر نگاه و ارزیابی افراد در خارج از مجموعه برای شما اهمیت دارد؟

از آنجا که ما در کوران تولید هستیم و با توجه به نیاز آنتن بیشترین دغدغه ما پرکردن آنتن با تولیدات داخلی متناسب با فرهنگ و آداب و رسوممان است بنابراین ارزیابی دقیقی از کارهایمان نداریم. معمولا کسانی که درون قطار نشسته اند نه سرعت قطار را تشخیص می دهند و از مسافت باقیمانده یا طی شده باخبرند. در زمینه تولیدات انیمیشن انتخاب ناظر خبره و کارشناس برایمان اهمیت دارد.

اصولا جشنواره تا چه اندازه در شناسایی استعدادها و آینده دوستان اثرگذار است؟

به یاد داشته باشید جشنواره تلویزیونی، جشنواره حرفه ای هاست و اساسا تولید پویانمایی در انحصار حرفه هاست. در این جشنواره تولیداتی ارزیابی می شود که پخش پیش تر از شبکه ها پخش شده اند. بنابراین هدف از برگزاری جشنواره تلویزیون ارزیابی آثار و تولیدات است. در این جشنواره به دنبال ارزیابی مسیر، سرعت و دقت هستیم.

موضوع استعدادیابی در زمینه پویانمایی به سایر بخش های سینمایی از جمله کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان سپرده شده است. تمرکز اصلی کار انیمیشن در جشنواره تلویزیونی بر مجموعه های و سریال های تلویزیونی است.

در دوره قبلی جشنواره شما داور بودید و اکنون دبیر بخش پویانمایی هستید علاقه شخصی شما نسبت به این کار چگونه است ؟

داوری خیلی شیرین تر است. چون شما فارغ از دغدغه آثار را می بینید و داوری می کنید. اصولا داورها بخش اعظم کارها را از قبل دیده اند. اما وقتی در مدتی کوتاه حجم بسیار زیادی از آثار را می بینید؛ لذت بخش است و این قضاوت را به ما نشان می دهد که از دوره قبل تا حالا چقدر پیشرفت کرده ایم. در حوزه پویانمایی این پیشرفت خیلی محسوس است. تولید انیمیشن کاری بلند مدت است به طوری که یک مجموعه ۱۸ تا ۲۴ ماه زمان نیاز دارد. همین طولانی بودن زمان روند تغییرات را محسوس می کند.

آیا بخش خصوصی از شما جلوتر هستند؟

در زمینه تولید پویانمایی بخش خصوصی و مرکز صبا هم گام با یکدیگر قدم برمی دارند. بر اساس آمار از ۱۹۷ اثری که به صورت سریال و مستند تولید می شود. ۱۸۵مجموعه و برنامه مهر مرکز صبا را دارد و تنها ۱۲ اثر در شبکه ها تولید شده اند. اما هیچ یک از ۱۸۵ اثر مرکز صبا در داخل این مرکز تولید نشده اند. به عبارت دیگر مرکز صبا هدایت تولید انیمیشن در کشور را بر عهده دارد و بخش خصوصی برای ما کار می کنند. برون سپاری و فعال شدن بخش خصوصی به بهترین شکل در مرکز صبا انجام شده است. امیدواریم در طول سال های دیگر این حرکت به بلوغ برسد.


آیا نظرات مخاطبان در جشنواره موثر است به عبارت دیگر آیا با یک جشنواره مردمی روبه رو هستیم؟


جشنواره کاملا مردمی است. چرا که در طول پخش برنامه های پویانمایی مرکز تحقیقات سازمان دائما در حال رصد تعداد مخاطبان و واکنش های آنهاست. درصد مخاطبان برنامه های پویانمایی در طول پخش و بعد از آن اعلام می شوند. تمامی نظرسنجی ها با توجه به سن و جنس اعلام می شود. به علاوه بناست بخشی به جشنواره مردم اختصاص یابد.

این فاصله که در برگزاری جشنواره قبلی با این جشنواره ایجاد شده خوب بوده یا بد؟

برای پویانمایی طبیعی است چون همان طور که گفتم زمان تولید یک مجموعه پویانمایی معمولا بین ۱۸تا۲۴ ماه طول می کشد بنابراین اگر بخواهیم ارزیابی درستی داشته باشیم یک فاصله دو ساله فاصله بسیار مناسبی است تا بتوانیم حجم مناسبی از تولیدات را در جشنواره داشته باشیم.

انتخاب آثار به چه شکلی و اساس آن چگونه است؟

تمام آثاری که از سال ۱۳۹۳ تا نیمه ۱۳۹۶ از یکی از شبکه های سیما پخش شده باشند فرصت دارند تا در جشنواره ما شرکت کنند. تاکنون ۱۹۷ مجموعه و سریال به دستمان رسیده که به عقیده من عدد خوبی است. ارتقاء بخش پویانمایی تنها در بخش کمی نیست بلکه کیفیت کارها بسیار خوب است که باعث می شود کار در این بخش را به فال نیک گرفت.

سرعت ارتقاء انیمیشن را مدیون چه فاکتورهایی می دانید؟

از مهمترین مزیت های تولید انیمیشن در کشور ما وجود داستان است. به طوری که از نظر قصه هیچ کمبودی در این بخش احساس نمی شود. نکته دیگر دانش بنیان بودن صنعت انیمیشن است. دانش بنیان بودن پویانمایی از یک سو باعث می شود تنها افراد متخصص وارد کار شوند و از سوی دیگر ریسک پذیری در بخش پویانمایی وجود ندارد. مشاغل دانش بنیان به سرمایه گذار این امکان را می دهد تا در کوتاه ترین زمان ممکن به سود دست پیدا کنند به علاوه این فرصت را ایجاد می کند تا فعالیت خود را به زمینه های دیگر نیز وارد کند. به عنوان مثال وقتی انیمیشن شکرستان تولید شد در کنار آن تولید عروسک های مقبول جامعه نیز در برنامه قرار گرفت. همچنین تولید بازی های کامپیوتری با مقبولیت یافتن کاراکترهای یک کارتون اقدامی کاملا سودده به شمار می رود.
کد مطلب: 14429